Jelita należą do najważniejszych organów ludzkiego ciała. Ich rola jest na tyle istotna, a działanie tak skomplikowane, że od pewnego czasu coraz powszechniej mówi się o nich jako o „drugim mózgu”. Z drugiej strony jelita są bardzo wrażliwe i mogą stać się przyczyną licznych, niezbyt przyjemnych dolegliwości. W przypadku problemów jelitowych kluczowe jest zastosowanie odpowiedniej diety. Sprawdź, na czym powinna ona polegać.
Problemy z funkcjonowaniem jelit mogą mieć różne podłoże. Kluczową rolę odgrywa tutaj niewłaściwa dieta, złe praktyki żywieniowe oraz nadmiar stresu. Mogą one prowadzić do całego szeregu różnych objawów, między innymi nawracających biegunek lub zaparcia, bólu brzucha, nudności czy wzdęć. W niektórych przypadkach problemem są rozpoznane choroby, między innymi zespół jelita drażliwego czy choroba Leśniowskiego-Crohna. I choć wiele z tych chorób nie ma rozpoznanego podłoża, a ich skuteczne wyleczenie nie jest możliwe, lekarze są zgodni, że odpowiednia dieta ma duże znaczenie dla łagodzenia ich objawów.
Dieta dla jelit, nazywana również dietą jelitową, ubogoresztkową lub po prostu lekkostrawną stosowana jest w jednym celu, to jest niepodrażniania jelit i minimalizowania ryzyka występowania niepożądanych objawów, na przykład zaparć. Cel ten realizuje się przede wszystkim poprzez ograniczenie ilości błonnika pokarmowego w posiłkach. Dlaczego? Ponieważ błonnik, mimo że w normalnych warunkach jest niezbędnym składnikiem diety, to w przypadku problemów jelitowych stanowi nadmierne obciążenie dla układu pokarmowego. Między innymi przyczynia się on do słabszego wchłaniania pozostałych substancji odżywczych oraz uszkadzania tkanek jelit. Odpowiednia dieta jelitowa powinna zawierać około 10-15 gramów błonnika dziennie, podczas gdy podaż błonnika w diecie osoby zdrowej powinna wynosić co najmniej 25 gramów dziennie.
Aby otrzymać odpowiedni bilans błonnika w diecie, jadłospis powinien zawierać określone produkty spożywcze. Są to przede wszystkim:
Do diety zaliczamy również odpowiednie napoje. Zalecanym wyborem są przede wszystkim czysta woda lub napary ziołowe (np. z mięty lub suszonych jagód) zamiast herbaty czy kawy.
Aby dbać o jelita, z diety powinno się wykluczyć cały szereg innych produktów. Są to między innymi:
Z diety powinno się wyeliminować również soki owocowe, napoje gazowane oraz ostre przyprawy, takie jak pieprz, papryka, imbir.
Poza doborem odpowiednich składników, w diecie na problemy jelitowe bardzo ważne jest prawidłowe ich przygotowywanie. Przede wszystkim należy unikać smażenia na patelni, podczas którego żywność nasyca się tłuszczem. Zamiast tego posiłki powinny być:
Obróbka cieplna nie jest jedyną, jakiej można poddać żywność. Aby ułatwić trawienie posiłków części ich składników – na przykład gotowane warzywa i owoce – można miksować lub przecierać do postaci miękkiej papki. Należy pamiętać, że wiele osób starszych ma problemy z przeżuwaniem, dlatego samo bardzo drobne pokrojenie posiłków powoduje, że są one dużo lepiej przyswajane przez organizm.
Kolejnym ważnym aspektem diety jest harmonogram posiłków. Dietetycy i lekarze są zgodni, że lepiej jeść mniejsze porcje, ale częściej, niż zapychać się dużymi posiłkami dwa razy dziennie. Optymalnie osobie na diecie lekkostrawnej powinno podawać się 5-6 posiłków dziennie w odstępach około 3-4-godzinnych. Opiekun seniora powinien zaplanować śniadanie na około godzinę po przebudzeniu, zaś kolację na nie mniej niż 2 godziny przez pójściem spać.
Powszechną praktyką jest przygotowywanie większych ilości jedzenie, które można zjeść jeszcze następnego dnia. Pozwala to zaoszczędzić sporo czasu. Niestety, w przypadku osób na diecie lekkostrawnej należy raczej unikać tego i podawać im posiłki świeżo przygotowane. Dlaczego? Ponieważ nawet przy dobrym przechowywaniu, w posiłkach z dnia poprzedniego mogą zacząć rozmnażać się szczepy bakterii szkodliwych dla jelit.
58 551 00 52