Ubieranie się to jedna z podstawowych czynności każdego dnia. Nie oznacza to jednak, że dla każdego jej wykonanie jest równie proste. Osoby starsze, nawet te, które na co dzień wykazują dość wysoki poziom aktywności fizycznej i samodzielności, mogą niekiedy wymagać pomocy w założeniu ubrań. Jak opiekun może im taką pomoc zapewnić? O jakich kwestiach pamiętać, przygotowując garderobę seniora?
Wbrew pozorom, nie tylko osoby poruszające się na wózku inwalidzkim lub większość czasu spędzające w pozycji leżącej potrzebują pomocy w codziennym ubieraniu się. Prędzej czy później każdy senior zacznie doświadczać nasilających się trudności, takich jak ból pleców czy osłabienie dłoni, które skutecznie ograniczą możliwości szybkiego i łatwego zakładania ubrań, zapinania guzików czy wiązania sznurowadeł. Szczególnie dotkliwie odczuwalne są te problemy w sezonie jesienno-zimowym, kiedy przybywa noszonych warstw ubrań. Opiekun seniora powinien pilnie obserwować swojego podopiecznego i być gotowym udzielić mu wsparcia. Jednak nie powinno się narzucać ze swoją pomocą, szczególnie przy wyraźnym sprzeciwie podopiecznego czy też wyręczać go we wszystkich czynnościach związanych z ubieraniem się. Problem może wyglądać na błahy z perspektywy człowieka zdrowego i w pełni sprawnego, jednak dla osób starszych, które często bardzo silnie przeżywają stopniową utratę samodzielności, pozbawianie ich szansy na zrobienie nawet drobnych rzeczy może być bolesne. Innymi słowy: lepiej pozwolić seniorowi samodzielnie zapiąć guziki, nawet jeśli zajmie mu to nieco więcej czasu, niż wyręczyć go w tym, dając do zrozumienia, że nie jest w stanie zrobić nawet tak prostej rzeczy. Z drugiej strony nie wolno poddawać się sugestii, że podopieczny jest mniej sprawny, niż jest w rzeczywistości – jeśli nic nie stoi na przeszkodzie ku temu, by przynajmniej część czynności podczas ubierania wykonał sam, należy go do tego zachęcać i nakłaniać. Wyręczanie go jest tak naprawdę szkodą, nie pomocą.
Aby maksymalnie ułatwić osobie starszej codzienne ubieranie się, należy w pierwszej kolejności pomyśleć o odzieży jaka powinna znaleźć się w jego szafie. Ubranie seniora powinno być:
Podobne cechy powinno spełniać obuwie seniora, noszone zarówno po domu, jak i podczas wyjść. Należy pamiętać, że dobór garderoby jest ważny nie tylko z punktu widzenia komfortu osoby starszej, ale może mieć też wpływ na jej zdrowie i samopoczucie. Przykładowo – nieodpowiednie tkaniny mogą podrażniać delikatną skórę, a zbyt ciasne ubrania mogą mieć wpływ na pogorszenie krążenia krwi. Warto ponadto brać pod uwagę upodobania seniora – seniorowi dużo przyjemniej będzie spędzać czas w ubraniach, które odpowiadają jego gustowi, zarówno pod względem kolorów i wzorów, jak i kroju.
Codzienne przebieranie się z piżamy w ubiór dzienny jest ważne dla psychiki seniora, daje bowiem poczucie pewnej regularności, rytmu dnia. Nie wspominając o tym, że zmiana ubrań jest wymagana ze względów higienicznych. O ile więc podopieczny nie jest osobą obłożnie chorą, dla której ubranie się jest zbyt męczące, należy pilnować by nie spędzał on całego dnia w ubraniu, w którym przespał noc.
Dobór odzieży oraz sposób ubierania seniora powinien być podyktowany nie tylko jego gustem i mobilnością, ale też warunkami zewnętrznymi, czyli przede wszystkim pogodą. Wiosną i latem strój seniora powinien być przewiewny i oddychający – przegrzanie organizmu nie jest korzystne. Jeśli w czasie ciepłych, słonecznych dni planowane są wyjścia na zewnątrz, najlepszym wyborem są ubrania w jasnych kolorach i zakrywające jak największą powierzchnię ciała, aby zapobiegać nadmiernej ekspozycji na promieniowanie słoneczne. Należy pamiętać o ochronie głowy. Zimą zaleca się ubranie seniora „na cebulkę” – to znaczy założenie kilku warstw cienkich ubrań. Dlaczego jest to lepsze rozwiązanie, niż założenie jednej lub dwóch grubych warstw? Ponieważ pozwala to znacznie lepiej utrzymać ciepłotę ciała, a ponadto daje większą kontrolę nad ciepłem – w razie potrzeby można zdejmować kolejne warstwy, by lepiej dopasować ubiór do potrzeb seniora oraz warunków otoczenia.