Zawał serca to dolegliwość bardzo częsta – każdy zna kogoś, kto go doświadczył. Jednocześnie wiele osób nie jest w stanie prawidłowo zareagować w przypadku wystąpienia zawału, gdyż wiedza na temat rozpoznawania objawów zawału oraz zasad postępowania w takich sytuacjach nie jest powszechna. Dobry opiekun osoby starszej powinien wiedzieć jak udzielić pierwszej pomocy, ponieważ to właśnie seniorzy są szczególnie narażeni na to zagrożenie.
Zawał mięśnia sercowego, potocznie nazywany zawałem serca, jest postacią choroby niedokrwiennej serca. To martwica mięśnia sercowego, do której dochodzi we wskutek zamknięcia tętnicy wieńcowej, która doprowadza krew do serca. W wyniku niedokrwienia, serce nie jest zaopatrywane w tlen i tym samym dochodzi do obumierania jego tkanek. Obecnie jest to jedna z najczęstszych przyczyn zgonów na świecie. Szacuje się, że w Polsce każdego roku nawet 100 tysięcy osób przechodzi zawał, z czego 30% przypadków kończy się śmiercią. W największej grupie ryzyka są mężczyźni w wieku powyżej 65 roku życia, chociaż każdego roku przybywa młodszych ofiar. Zwiększa się również odsetek kobiet, które przechodzą zawał. Wśród czynników zwiększających ryzyko wystąpienia zawału wymienia się stres, siedzący tryb życia, niewłaściwą dietę oraz nałogi.
W udzielaniu pierwszej pomocy w przypadku zawału kluczowe jest szybkie rozpoznanie sytuacji. Głównym, najbardziej charakterystycznym objawem zawału jest bardzo silny, zapierających dech ból w klatce piersiowej. Zazwyczaj promieniuje on od szyi, lewego ramienia, a niekiedy również od brzucha. Zawał może objawiać się również:
U kobiet zawał może objawiać się również poprzez:
Ponieważ objawy zawału u kobiet są mniej charakterystyczne, w wielu przypadkach jest on rozpoznawany z opóźnieniem. Należy pamiętać, że każda sekunda zwłoki w udzieleniu odpowiedniej pomocy drastycznie zmniejsza szanse przeżycia zawału. Dlatego tak ważne jest dokładnie obserwowanie seniora pod opieką.
Zawał serca to stan zagrażający życiu, dlatego istotne jest, żeby osoba, która go doznała jak najszybciej znalazła się pod profesjonalną opieką lekarską. Pierwszą rzeczą, którą opiekun seniora powinien zrobić, jest wezwanie pogotowia ratunkowego – w tym celu wystarczy zadzwonić pod numer alarmowy 112, opisać stan ofiary i podać adres, pod który ma przyjechać karetka. Należy również upewnić się, że ratownicy będą mieli swobodny dostęp do mieszkania – otworzyć drzwi, powiadomić ochronę obiektu etc. Po wezwaniu wsparcia można przystąpić do udzielania doraźnej pomocy. Jeśli poszkodowany jest przytomny należy po kolei:
Może się zdarzyć, że osoba doświadczająca zawału traci przytomność. Jeśli wciąż oddycha, a jej tętno jest wyczuwalne, należy ułożyć ją w pozycji bocznej ustalonej, aby zapobiec ewentualnej niedrożności dróg oddechowych. W sytuacji, kiedy chory nie oddycha i nie ma pulsu należy przeprowadzić resuscytację krążeniowo-oddechową. Jej przebieg jest następujący:
Całą procedurę należy powtarzać do czasu przywrócenia przytomności lub przyjazdu pogotowia ratunkowego.
58 551 00 52