Bez wątpienia lato to jedna z najbardziej lubianych i wyczekiwanych pór roku. I choć ciepłe, słoneczne dni mogą być bardzo przyjemne, to już upał może być bardzo szkodliwych dla zdrowia, a nawet stanowić zagrożenie życia. Szczególnie narażeni na negatywne skutki wysokich temperatur są seniorzy. Podpowiadamy co zrobić, by w czasie upalnych dni uchronić starsze osoby przed zagrożeniem.
Ludzkie ciało potrafi do pewnego stopnia chronić się przed nadmiernym nagrzewaniem od słońca. Główną rolę odgrywa tutaj pocenie się – występujący na skórę pot paruje, tym samym zabierają część ciepła z organizmu. Jednak osoby starsze nie pocą się z taką intensywnością, jak młodsi, szczególnie, jeśli przyjmują leki, które dodatkowo zaburzają proces pocenia. Jeśli organizm nie jest w stanie skutecznie kontrolować swojej temperatury, szybko może dojść do jego przegrzania, co będzie miało fatalne konsekwencje. Dlatego ważnym zadaniem opiekuna osoby starszej jest zapobieganie takim sytuacjom.
W czasie upałów organizm poci się intensywniej, niż przy niskich temperaturach, tym samym zużywając wodę, która jest niezbędna do zachodzenia procesów metabolicznych. Dlatego podstawową zasadą bezpieczeństwa w trakcie szczytu lata jest podawanie seniorowi płynów. Wbrew pozorom czysta woda nie jest najlepszym środkiem nawadniającym, ponieważ nie jest dobrze wchłaniana przez organizm. Aby się wchłaniała, powinny być w niej rozpuszczone dodatkowe substancje, np. sole i cukry – wystarczy więc, że dodamy do niej odrobinę miodu i soli, by znacząco poprawić jej przyswajalność. Dziennie senior powinien spożywać około dwóch litrów płynów – najlepiej ilość tę rozbić na mniejsze dawki. Lepiej pić łyk wody co kwadrans, niż litr raz na kilka godzin. Należy również ograniczyć spożycie kawy czy herbaty, ponieważ działają one moczopędnie i tym samym odwadniają organizm.
Na czas upałów w diecie osoby starszej powinno znaleźć się więcej owoców takich jak arbuzy czy brzoskwinie, które zawierają sporą ilość wody. Z drugiej strony powinno wyeliminować się ciężkostrawne, tłuste dania – warto zmniejszyć ilość mięsa na rzecz warzyw.
Drugą zasadą przetrwania upałów jest odpowiedni ubiór. Najlepiej, by stylizacja osoby starszej w gorące dni składała się z przewiewnych ubrań, wykonanych z naturalnych tkanin, takich jak len czy bawełna. Do tego należy dodać nakrycie głowy oraz okulary przeciwsłoneczne z filtrem – pierwsze ochroni seniora przed udarem słonecznym, drugie zaś – przed szkodliwym dla oczu promieniowaniem ultrafioletowym.
Na ile to możliwe, osoby starsze powinny w upalne dni unikać bezpośredniego wystawiania się na działanie promieni słonecznych. Jeśli wyjście na słońce jest już konieczne, skórę na odkrytych partiach ciała oraz twarzy należy wcześniej zabezpieczyć używając kremu ochronnego z dobrym filtrem. Ponadto w czasie największych upałów, a więc w godzinach od 10 do 16, powinno się bezwzględnie ograniczyć wychodzenie z domu.
Dom jest najlepszą kryjówką przed upałem, ale w czasie największych temperatur również w zamkniętych pomieszczeniach może być gorąco. Z problemem tym można poradzić sobie na kilka sposobów, między innymi przy pomocy rolet i zasłon, które ograniczą nagrzewanie pomieszczeń czy wentylatorów. Najskuteczniejszą metodą schładzania pokoi jest użycie klimatyzacji, należy jednak pamiętać, że temperatura w pomieszczeniach może być maksymalnie 5-6 stopni niższa, niż temperatura na zewnątrz. Zbyt intensywne schładzanie domu może doprowadzić do tego, że po wyjściu na zewnątrz organizm dozna szkodliwego szoku, może dojść do osłabienia odporności i rozwoju infekcji.
Jeśli w programie dnia osób starszych znajdują się zajęcia ruchowe, warto przenieść je na godziny wieczorne, kiedy temperatura spada – w ciągu dnia, szczególnie w czasie największego upału, zalecamy zrezygnowanie z aktywności fizycznej i odpoczywanie. Jeśli ciepło jest już nie do zniesienia, możemy ulżyć seniorowi poprzez przykładanie chłodnych (lecz nie zimnych!) okładów na ciało.