Mimo, że dom kojarzy się z bezpiecznym miejscem, to badania statyczne pokazują, że to właśnie w domu zdarza się najwięcej niebezpiecznych, zagrażających życiu i zdrowiu wypadków. Szczególnie dotyczy to osób starszych, które ze względu na zaawansowany wiek mają mniejsze możliwości ruchowe i są bardziej wrażliwe na urazy. Oto kilka rad, jak urządzić bezpieczne mieszkanie seniora.
Osoby starsze są dużo bardziej podatne na uszkodzenia ciała. Byle potknięcie może skończyć się dla nich bardzo poważnymi urazami i kontuzjami, na przykład skręceniami i złamaniami. Wbrew pozorom o tego typu wypadki bardzo łatwo w domu – wystarczy potknąć się o dywan. Dlatego jednym z najważniejszych etapów przygotowania mieszkania do potrzeb seniora jest usunięcie z niego wszystkich rzeczy, o które można przypadkowo zawadzić nogą. Poza dywanami i dywanikami są to również progi w drzwiach, a także meble o wystających elementach.
Pozostając w kwestii mebli – jeśli w mieszkaniu jest ich dużo, należy rozmieścić je w taki sposób, by możliwe było swobodne poruszanie się między nimi. W ostateczności konieczne może być usunięcie kilku z nich. Nie powinno dopuszczać się do sytuacji, kiedy senior musi przeciskać się między zbyt gęsto ustawionymi meblami. Najlepiej by rozstawione były jak najbliższej ścian, a wyjątkiem jest łóżko, które można odsunąć od krawędzi sypialni, by mieć łatwy dostęp do seniora z każdej strony (co jest sporym ułatwieniem, jeśli podopieczny jest osobą leżącą i kąpiel odbywa bez wychodzenia z łóżka). Półki, szuflady i szafki, z których korzysta senior powinny być dla niego łatwo dostępne bez schylania się lub wchodzenia na krzesło czy drabinę. Dla pełnego bezpieczeństwa, meble takie jak szafy czy regały warto przymocować do ściany, by zapobiec ich przewracaniu. Warto również zwrócić uwagę na wykończenie mebli – najlepszym rozwiązaniem są sprzęty o zaokrąglonych krawędziach, dzięki czemu zmniejsza się ryzyko bolesnych stłuczeń i urazów skóry przy uderzeniu.
Osoby starsze zazwyczaj mają problemy z pogarszającym się wzrokiem, dlatego istotne jest, żeby wnętrza, z których korzystają miały dostateczne oświetlenie. Należy zadbać przede wszystkim o światła w tych miejscach, gdzie ryzyko wypadków jest największe (np. na klatkach schodowych), a także na najczęściej uczęszczanych przez seniora ścieżkach (np. na drodze z sypialni do toalety). Niektórzy seniorzy mają tendencję do nocnego wstawania, dlatego należy upewnić się, że nie będą chodzić po domu w ciemności – rozwiązaniem są tutaj czujniki ruchu, które automatycznie uruchomią światło.
Światło słoneczne odgrywa istotną rolę – nie tylko doświetla wnętrze mieszkania, ale również pobudza skórę do produkcji witaminy D. Dlatego jeśli senior nie jest w stanie często wychodzić na zewnątrz, okna w jego mieszkaniu powinny być w miarę możliwości odsłonięte w ciągu dnia.
Właściwości powietrza mają istotny wpływ na samopoczucie oraz zdrowie seniora i powinny być utrzymane na optymalnym poziomie. Dla temperatury będzie to około 20-22 stopnie C (w sypialni około 18), zaś dla wilgotności – od 40 do 60%. Odchylenia w którąkolwiek stronę mogą być szkodliwe – zbyt niska temperatura osłabia odporność organizmu, zaś zbyt wysoka powoduje nadmierne wysuszenie powietrza i sprzyja rozwojom infekcji układu oddechowego. Zbyt wysoka wilgotność jest z kolei nieprzyjazna dla osób cierpiących na schorzenia takie jak reumatyzm. W kontrolowaniu poziomu temperatury i wilgotności pomocna jest dobra klimatyzacja.
W wannie można wziąć zarówno relaksująca kąpiel, jak i szybki prysznic, jednak jej wysoka krawędź powoduje, że jest raczej niewygodna dla osób starszych – podczas wchodzenia i wychodzenia bardzo łatwo stracić równowagę, poślizgnąć się i upaść. Lepszym rozwiązaniem będzie duża kabina prysznicowa – najlepiej z brodzikiem pozbawionym rantu, do którego można łatwo wprowadzić seniora, nawet jeśli porusza się na wózku. Do brodzika można wstawić specjalne krzesełko zapewniające seniorowi wygodną pozycję podczas higieny, a także maty antypoślizgowe. Podobne maty warto ustawić również na podłodze łazienki, na przykład przez umywalką.
To udogodnienie dla osób starszych, które mimo pewnej niepełnosprawności ruchowej są dość samodzielne. Solidne, metalowe uchwyty pozwolą między innymi łatwiej usiąść na łóżku lub przenieść się z wózka inwalidzkiego na sedes.
To tylko kilka ze wszystkich sposobów dostosowania mieszkania do potrzeb osoby starszej – wiele zależy od indywidualnych potrzeb oraz sytuacji zdrowotnej lokatora. Jeśli jako opiekun seniora zauważysz, że Twój podopieczny potrzebuje usprawnień w swoim mieszkaniu, poinformuj o tym jego rodzinę lub innego prawnego opiekuna.