Jak radzić sobie z reumatyzmem u osoby chorej?

Reumatyzm to dolegliwość powszechnie występująca u osób starszych i skutecznie utrudniająca codzienne funkcjonowanie. Przyczyną jest przede wszystkim dojmujący ból obejmujący stawy kończyn. Na szczęście istnieje sporo sposobów, by łagodzić objawy reumatyzmu i przynieść seniorowi choćby niewielką ulgę. Chcesz je poznać? Koniecznie przeczytaj ten wpis!

Czym jest reumatyzm?

Reumatyzm to potoczna nazwa dla całej grupy chorób reumatycznych, w przebiegu których dochodzi do zmian chorobowych w obrębie stawów i kości. Najczęściej występującą chorobą reumatyczną jest reumatoidalne zapalenie stawów, które jest spowodowana reakcją autoimmunologiczną. Poza nim powszechnie występuje dna moczanowa oraz zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. Objawy reumatyzmu to:

• silne bóle stawów,
• opuchnięcie, obrzęk kończyn,
• widocznie zniekształcenia stawów – np. kolan, barków, bioder czy palców,
• ograniczenie ruchomości kończyn – w skrajnych przypadkach dochodzi nawet do ich całkowitego unieruchomienia.

Intensywność tych objawów uzależniona jest od wielu czynników, między innymi stosowanej diety, a także temperatury i wilgotności otoczenia – to dlatego osoby cierpiące na reumatyzm są wrażliwe na zmiany pogody. Przyczyny reumatyzmu nie są znane, choć wiadomo, że otyłość i nadwaga, mikrourazy oraz zaawansowany wiek zwiększają ryzyko jego wystąpienia.

Jak walczyć z reumatyzmem?

Istnieje wiele sposobów, po które jako opiekun seniora możesz sięgnąć, by ulżyć podopiecznemu cierpiącemu na reumatyzm:

• okłady – w zależności od okoliczności zimne lub ciepłe. Zimne okłady można stosować na obrzęki w rejonie stawów. Z ciepłych można korzystać, jeśli w stawie nie rozwija się stan zapalny. Ciepło nie tylko poprawia ukrwienie tkanek i przez to łagodzi ból, ale również zwiększa elastyczność włókien kolagenowych. Okładów nie należy stosować, jeśli podopieczny cierpi na zaburzenia ukrwienia;
• stosowanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych – mogą one mieć postać tabletek lub maści nakładanych na skórę w miejscu występowania bólu i obrzęków. Maści zawierają takie substancje jak ketoprofen, ibuprofen, naproksen oraz przeciwzapalną indometacynę – są słabsze niż tabletki, jednocześnie są bezpieczniejsze, ponieważ ich stosowanie niesie za sobą mniejsze ryzyko działań niepożądanych. Tabletki przeciwbólowe i przeciwzapalne zalecane przy reumatyzmie to przede wszystkim ibuprofen i paracetamol. Jeśli są zbyt słabe można zastosować leki wieloskładnikowe. Nie należy tabletek stosować w przypadku chorób wrzodowych lub innych dolegliwości związanych z układem pokarmowym. Przed zastosowaniem jakiejkolwiek kuracji lekami należy koniecznie skonsultować się z lekarzem;
• regeneracja chrząstki – na nasilenie się bólu stawów ma wpływ stan chrząstki. Jeśli zostanie uszkodzona, dochodzi do powstania stanów zapalnych i zmian zwyrodnieniowych. Uszkodzenia z czasem pokrywa blizna łącznotkankowa – jej powstawanie można przyspieszyć poprzez podawanie glukozaminy i chondroityny. Leki zawierające te substancje również należy stosować po skonsultowaniu się z lekarzem.

Odpowiednia dieta

Bardzo ważnym elementem walki z reumatyzmem, podobnie jak z wieloma chorobami charakterystycznymi dla zaawansowanego wieku, jest odpowiednia dieta. Podstawę stanowią warzywa i owoce, które zawierają witaminy, składniki mineralne oraz antyoksydanty – to właśnie one mają silne działanie przeciwzapalne. Drugim ważnym składnikiem diety są tłuste ryby morskie, takie jak śledź, łosoś, makrela czy tuńczyk, które są cenny źródłem kwasów tłuszczowych omega-3. Ryby te warto podawać co najmniej dwa razy w tygodniu, a przez pozostałe dni suplementować omega-3. Kwasy te również mają działanie przeciwzapalne. Ponadto do diety należy koniecznie włączyć nasiona roślin strączkowych, takich jak groch, fasola czy bób, a także ziarna i produkty pełnoziarniste, takie jak płatki zbożowe czy pieczywo razowe. Unikać za to należy żywności wysokoprzetworzonej, czerwonego mięsa, produktów mlecznych, a także cukrów i alkoholu.

Ważna jest opieka lekarska

Choć ból stawów można załagodzić, to reumatyzm pozostaje stanem poważnego zagrożenia dla pacjenta – dlatego ważne jest, żeby monitorować objawy i utrzymywać stały kontakt z lekarzem. Po pomoc należy zgłosić się, jeśli bóle trwają bez przerwy przez kilka kolejnych dni, oraz kiedy bólom towarzyszy np. gorączka, dreszcze, zmęczenie, zaczerwienie skóry oraz trudności w poruszaniu się.