Cukrzyca to jedna najpoważniejszych chorób metabolicznych. Jednocześnie jest to jedna z chorób najczęściej występujących u osób starszych – szacuje się, że wśród seniorów powyżej 65 roku życia nawet 40% cierpi na cukrzycę. W wyniku nieprawidłowego stylu życia cukrzyca może rozwija się przez lata, nie dając żadnych wyraźnych objawów. Dlatego obowiązkiem opiekuna seniora jest obserwacja podopiecznego. Jakie symptomy powinny zwrócić naszą uwagę?
Wyróżniamy dwa główne rodzaje cukrzycy:
Obie te jednostki chorobowe dzieli kilka różnic. Cukrzyca typu I spowodowana jest brakiem produkcji przez trzustkę insuliny – hormonu odpowiedzialnego przede wszystkim za metabolizm węglowodanów. Na cukrzycę tego rodzaju najczęściej chorują dzieci i młodzież, choć zdarza się również wśród osób starszych. W przypadku cukrzycy typu II produkcja insuliny jest prawidłowa, niewłaściwe jest za to działanie hormonu. Ten typ cukrzycy jest przeważnie diagnozowany u seniorów – nawet 85% diabetyków w starszym wieku cierpi właśnie na cukrzycę typu II. Niezależnie od rodzaju, cukrzyca nie powinna być ignorowana. Nieleczona lub leczona niewłaściwie cukrzyca może stać się przyczyną poważnych powikłań, a nawet śmierci.
Problemem z cukrzycą typu II jest to, że nie daje ona jednoznacznych objawów – często zdarza się, że osoby starsze doświadczają negatywnych skutków choroby, jednak zdradzane symptomy zrzucane są na karb zaawansowanego wieku bądź innych jednostek chorobowych. Dlatego tak ważne jest, żeby osoba opiekująca się seniorem bardzo pilnie ją obserwowała i nie bagatelizowała żadnych niepokojących sygnałów. Im wcześniej dojdzie do zdiagnozowania choroby zidentyfikowana i im szybciej podjęta zostanie odpowiednia terapia, tym większe szanse na uniknięcie poważniejszych komplikacji. Symptomy, które powinny zwrócić uwagę opiekuna to:
Jak widać znaczna większość tych objawów może sugerować inne problemy. Niezależnie jednak od tego, jaka jest ich faktyczna przyczyna, jeśli je zauważymy, powinniśmy niezwłocznie powiadomić o tym rodzinę podopiecznego i zasugerować kontakt z lekarzem.
Ryzyko zachorowania na cukrzycę typu II rośnie wraz z wiekiem. Dodatkowo ryzyko to mogą zwiększać czynniki takie jak brak aktywności fizycznej, niewłaściwe nawyki żywieniowe, nadwaga oraz otyłość brzuszna – wszystkie one występują często u osób starszych, które z racji swego wieku mniej się poruszają i mniej dbają o odpowiednią dietę.
Cukrzyca to poważna choroba, ale na szczęście można z nią w miarę normalnie żyć – zadaniem opiekuna seniora jest zadbanie o odpowiednie wsparcie. Przede wszystkim należy pamiętać o przestrzeganiu diety. Odradzamy mimo to eksperymentowanie z żywieniem na własną rękę. Jeśli przygotowujemy osobie starszej posiłki, powinniśmy robić to zgodnie ze ścisłymi zaleceniami lekarza lub wykwalifikowanego dietetyka. Ważne jest nie tylko, co podajemy seniorowi do jedzenia, ale również jak to robimy – generalnie zaleca się, by osoby z cukrzycą jadły pięć małych posiłków w regularnych odstępach czasowych, niż trzy lub dwa duże posiłki o dowolnych porach. Opiekun powinien dbać ponadto o:
Ważne jest również kontrolowanie harmonogramu badań oraz wizyt lekarskich.
Cukrzyca z pewnością stanowi poważne wyzwanie tak dla seniora, jak i jego opiekuna. Niemniej przy stosowaniu się do zaleceń lekarza oraz ogólnych zasad profilaktycznych można sobie z nią bardzo skutecznie poradzić i zapewnić podopiecznemu odpowiednie warunki do życia.