Jak rozpoznać pogłębiające się problemy ze wzrokiem u podopiecznego?

Wzrok bez wątpienia jest jednym z najważniejszych ludzkich zmysłów – to za jego pośrednictwem człowiek jest w stanie odbierać najwięcej informacji o swoim otoczeniu. Kiedy wraz z wiekiem oczy tracą swoją sprawność, przyzwyczajenie się do takiego stanu wymaga sporego wysiłku oraz wzmożonej uwagi. Szczególnie dotyczy to osób starszych, które doświadczają również innych dolegliwości. Po czym poznać, że wzrok  podopiecznego słabnie?

Obserwacja seniora

Zdarza się, że osoby starsze nie zgłaszają narastających problemów ze wzrokiem. Może to być spowodowane tym, że same nie są świadomego tego, że widzą coraz gorzej – zmiany w widzeniu zachodzą zazwyczaj stopniowo, dlatego osoba ich doświadczająca z czasem się do nich przyzwyczaja. Dlatego bardzo ważna jest uważna obserwacja seniora. Jakie zachowania powinny zwrócić uwagę? Kilka przykładów:

• mrużenie oczu – może świadczyć o krótkowzroczności, czyli stanie, kiedy podopieczny nie jest w stanie wyraźnie widzieć obiektów znajdujących się daleko. Dlatego próbuje wyostrzać obraz poprzez mrużenie oczu;
• odsuwanie oczu od rzeczy – to typowy objaw dalekowzroczności, czyli stanu, kiedy osoba nie widzi wyraźnie obiektów znajdujących się blisko. W takiej sytuacji stara się ona patrzeć z jak największej odległości, na przykład podczas czytania książki trzyma ją w wyprostowanych dłoniach i z głową odchyloną nieco do tyłu;
• częste bóle głowy – zdarzają się każdemu, jeśli jednak podopieczny zgłasza je na przykład po oglądaniu telewizji, może to świadczyć o nasilających się problemach ze wzrokiem;
• częstsze korzystanie ze światła – podopieczny może zgłaszać, że w pomieszczeniu jest zbyt ciemno, nawet jeśli jest w nim dość jasno;
• tarcie oczu – może być oznaką zmęczenia lub senności, jeśli jednak senior pociera oczy mimo wypoczęcia, może to świadczyć o tym, że doświadcza dyskomfortu;
• przymykanie jednego oka – ten symptom świadczy o tym, że senior próbuje skupić wzrok. Jest oznaką astygmatyzmu;
• niechęć do zajęć wymagających patrzenia – jeśli senior uwielbiał czytać książki, a z jakiegoś powodu zaczyna tego unikać, może to świadczyć o tym, że czynność ta zaczyna sprawiać mu trudność;
• potykanie się – niedostrzeganie nawet wyraźnych przeszkód może być bardzo niebezpieczne. Jeśli zauważysz, że podopieczny potyka się jakby nie widział znajdujących się przed nim obiektów, w pierwszej kolejności zadbaj o ich uprzątnięcie i stworzenie bezpiecznych warunków.

Obserwacja oczu seniora

Jeśli samo zachowanie seniora to za mało, by móc stwierdzić cokolwiek o stanie jest wzroku, warto zwrócić uwagę na wygląd samych oczu. Niepokojące powinny wydać się takie objawy jak częste łzawienie, zaczerwienienie oczu, obrzęk powiek. Trudnym do zignorowania objawem jest zmiana zabarwienia źrenicy z czarnej na białą. Jeśli zauważysz takie objawy u swojego podopiecznego, czym prędzej zgłoś to rodzinie lub lekarzowi zajmującemu się seniorem.

Jak wspomóc wzrok seniora?

Pogarszanie się wzroku jest naturalną konsekwencją starzenia się organizmu. Niemniej można ten proces nieco spowolnić. Dużą rolę odgrywa tutaj odpowiednia profilaktyka. Jako opiekun seniora pamiętaj przede wszystkim o:

• dbaniu o nawilżenie oczu – dobrej jakości nawilżające krople do oczu pomogą zapobiegać ich przesuszaniu. Na nawilżenie oczu wpływa również odpowiednia wilgotność oraz temperatura powietrza. Zbyt mocno rozkręcony kaloryfer może przyczynić się do nadmiernego wysuszania gałki ocznej. Należy dbać również o nawodnienie seniora;
• dbaniu o odpowiednie oświetlenie – światło jest niezbędne, żeby dobrze widzieć, gdy jest go za mało oczy pracują intensywniej i szybciej się męczą, co prowadzi do pogarszania wzroku. Należy unikać sytuacji, kiedy senior czyta książki lub wykonuje inne czynności wymagające widzenia przy niedostatecznym świetle. Do oglądania telewizji również należy zapalać światło, ponieważ kontrast między ciemnym pomieszczeniem a jasnym ekranem męczy oczy;
• odpowiedniej diecie – dla zachowania wzroku w dobrej kondycji szczególnie ważne są beta karoten (czyli witamina A) oraz luteina. Ich bogatym źródłem jest między innymi marchew, szpinak, szczypior, pomarańcza. Przed wprowadzeniem do diety seniora produktów zawierających beta karoten i luteinę należy sprawdzić, czy nie są one szkodliwe ze względu na inne choroby, takie jak cukrzyca.

Pogarszanie się wzroku to problem nie tylko dla osoby starszej, ale również dla jej opiekunów. Na szczęście postępujące zmiany można spowolnić na przykład poprzez dobranie okularów, bądź terapię. Im szybciej słabnącym wzrokiem seniora zajmie się okulista, tym większe szanse na złagodzenie tego procesu.