Jak zadbać o podopiecznego w okresie świątecznym?

Święta powszechnie kojarzą z całą masą ciepłych uczuć – to czas rodzinnych spotkań, przyjęć i prezentów. Trudno nie czuć radości i podniecenia na myśl o świętach. Często jednak zapominamy, że wśród nas znajdują się osoby, które często dużo gorzej przeżywają okres świąteczny. Mowa tutaj oczywiście o seniorach, którym z różnych powodów nie udziela się wesoły nastrój. Jak o nich zadbać w tym czasie?

Jak zapewnić seniorowi wsparcie duchowe?

Wiele osób starszych cierpi z powodu samotności. Kiedy umiera współmałżonek, dzieci i wnuki są zbyt zajęci własnymi rodzinami, a przyjaciele już dawno odeszli lub ze względów zdrowotnych niemożliwe jest utrzymanie kontaktu z nimi, senior może popaść w smutek i apatię. Do tego dochodzą również stres i strach, będące następstwem postępującego rozwoju chorób – doświadczając pogorszenia stanu zdrowia i nierzadko bólu, starsza osoba coraz częściej zaczyna myśleć o zbliżającej się śmierci. Okres świąteczny to czas, w którym wszystkie te negatywne emocje jeszcze przybierają na sile. Dlatego tak ważne jest, by opiekun seniora był w stanie zapewnić mu odpowiednie wsparcie duchowe w tym czasie. Jak to zrobić? Przede wszystkim nie należy unikać kontaktu z seniorem. Jeśli po jego zachowaniu widać, że senior jest przygnębiony, należy spytać go, co się stało i czy można mu jakoś pomóc. Nie należy obrażać się, jeśli targany złymi myślami podopieczny zareaguje złością na próby kontaktu, lecz postarać się zrozumieć jego stan. Rozmawiając z osobami starszymi w złym stanie psychicznym należy unikać krytyki i pouczania, a skupić się na wysłuchaniu – czasem właśnie możliwość wygadania się, wypowiedzenia swoich uczuć jest najlepszym sposobem złagodzenia ich. Warto również postarać się aktywizować seniora w trudnym dla niego czasie. Zamiast spędzać świąteczny przed telewizorem, można zaproponować seniorowi różne atrakcje, na przykład gry karciane i planszowe.

Jaką dietę podać w święta?

Święta to czas kiedy wiele osób folguje swoim zachciankom i na dwa-trzy dni rezygnuje z normalnie stosowanej diety. Niestety, osoby starsze, szczególnie te o ściśle określonych potrzebach żywieniowych – na przykład chorzy na cukrzycę, nadciśnienie tętnicze czy artretyzm – nie powinny poddawać się łakomstwu, gdyż może to mieć dla nich dramatyczne skutki. Opiekun seniora powinien nie tylko dbać o odpowiedni jadłospis, a także pilnować, by podopieczny się do niego stosował. Może się bowiem zdarzyć, że członkowie rodziny, chcąc zrobić dziadkowi lub babci przyjemność, podarują im pod choinkę łakocie, których ci nie powinni spożywać. Należy zwracać uwagę na takie sytuacje. Dobrym pomysłem jest poradzenie się dietetyka, czy jest możliwość przygotowania tradycyjnych, świątecznych dań w taki sposób, by nie zaszkodziły seniorowi.

Jak zadbać o bezpieczeństwo?

W dobie pandemii COVID-19 życie seniorów jest szczególnie narażone na niebezpieczeństwo. Chociaż w Europie przybywa osób zaszczepionych, koronawirus wciąż stanowi poważne zagrożenie. Właśnie z tego względu spędzanie świąt może być dla osób starszych dodatkowo przykrym doświadczeniem – ogranicza on bowiem możliwość spotkania się z rodziną. Opiekun, jako stały towarzysz seniora powinien uczulić jego rodzinę na grożące mu niebezpieczeństwo, odradzać spotkania w większym gronie oraz izolować podopiecznego od osób, które mogą być potencjalnymi nosicielami wirusa (np. nie są zaszczepione, a często spotykają się z innymi ludźmi). Jeśli zobaczenie się z rodziną przy wigilijnym stole jest niemożliwe, należy seniorowi zapewnić inną drogę kontaktu z najbliższymi – pomocne są tutaj komunikatory internetowe, które w ostatnim czasie zyskały znaczną popularność.

Poznaj lokalne tradycje świąteczne

Każdy kraj ma swoje unikatowe tradycje związane ze świętami – niektóre ze zwyczajów niemieckich są podobne do polskich, inne zaś zupełnie różne. Planując spędzenie świąt z podopiecznym należy koniecznie wziąć te różnice pod uwagę. Dlaczego? Ponieważ starsze osoby w większości bardzo niechętnie podchodzą do zmian, dobrze czują się z tym, co znają od dawna. Nie ma więc najmniejszego sensu organizowanie im świąt zgodnych z polską tradycją – istnieje duże ryzyko, że nawet najlepsza sałatka jarzynowa im nie posmakuje. Dużo pewniejszym rozwiązaniem jest przygotowanie wszystkiego zgodnie z niemieckim zwyczajem.

Święta i prezenty

Święta nierozerwalnie związane są z wręczaniem sobie prezentów. O ile obdarowywanie członków rodziny oraz bliskich przyjaciół jest dla wielu osób oczywistością, o tyle wielu opiekunów może mieć wątpliwości, jak postrzegane jest dawanie prezentów podopiecznemu oraz ich przyjmowanie. W dobrym tonie jest ustalenie tego z rodziną podopiecznego – jeśli bliscy seniora nie wyrażają żadnego sprzeciwu, warto pomyśleć o jakimś niewielkim upominku. W ten sposób opiekun może zacieśnić więź z podopiecznym, zmniejszyć dystans i co najważniejsze, poprawić mu nieco humor w trudnym czasie. Należy jednak pamiętać, by prezent był przemyślany – przykładowo, wręczenie bożonarodzeniowego zestawu słodyczy osobie, która cierpi na cukrzycę nie jest dobrym pomysłem, tak samo obdarowywanie gadżetami, które w żaden sposób nie przydadzą się seniorowi. Uniwersalnym pomysłem są drobne elementy garderoby (np. ciepły szalik lub rękawiczki) bądź też rzeczy ręcznie wykonane. Obdarowany w ten sposób senior z pewnością doceni wysiłek włożony w przygotowanie prezentu. A jak wygląda przyjmowanie prezentów? Może zdarzyć się, że rodzina seniora sama wyjdzie z inicjatywą i wręczy opiekunowi jakiś drobny dar w podzięce za wykonywaną pracę – tego typu prezenty nie są żadnym problemem i można jest z czystym sumieniem przyjąć. Należy jednak być ostrożnym i podejrzliwym wobec prezentów, które są warte dużo więcej niż kilka-kilkanaście euro. Pod żadnym pozorem nie można również przyjmować żadnych podarunków od podopiecznych cierpiących na demencję lub inne dolegliwości, które wpływają na ich percepcję. Opiekun powinien od razu informować bliskich seniora, jeśli senior spróbuje mu coś wręczyć. Dlaczego? Ponieważ przyjmując taki prezent opiekun może ściągnąć na siebie oskarżenie o kradzież, jeśli okaże się, że podarowana rzecz jest bardzo cenna.