Stereotypy to utrwalone w społeczeństwie przekonania, służące do upraszczania sądów na temat różnych zjawisk. Niektóre w większym, inne w mniejszym stopniu oddają stan faktyczny rzeczywistości, trudno jednak znaleźć cokolwiek, co nie podlegałoby pewne stereotypizacji. Nie inaczej jest w przypadku pracy opiekunów osób starszych. Sprawdź, jaki obraz opiekuna dominuje w społeczeństwie i przekonaj się, czy jest on prawdziwy.
Trzeba przyznać, że ten stereotyp nie wziął się znikąd. Tradycyjnie to właśnie na kobiety nakładano obowiązek opiekowania się innymi – dziećmi, chorymi oraz właśnie seniorami – co brało się między innymi z przekonania o tym, że kobiety z natury są bardziej troskliwe, cierpliwe, wrażliwe na potrzeby innych ludzi. Mimo to wysnuwanie wniosku, że opieka jest pracą, w której mężczyźni się nie sprawdzą, jest zupełnie nieuzasadnione. W końcu wrażliwość i cierpliwość nie jest jedynie kobiecą domeną, a o jakości opiekuna świadczą jego umiejętności, a nie płeć. Widać to zresztą po tym jak na przestrzeni lat zmieniał się rynek pracy – choć faktycznie kobiety są dominującą grupą pracowniczą w opiece nad osobami starszymi, to da się zauważyć wzrost zainteresowania tym zawodem również wśród mężczyzn. Co więcej, niektórzy zleceniodawcy wręcz preferują opiekunów-mężczyzn, chociażby z tego względu, że podopieczny również jest mężczyzną, dla którego obecność opiekunki byłaby krępująca.
Płeć nie jest jedynym czynnikiem, którego dotyczą stereotypy na temat opiekunów – drugim jest wiek. Większość osób na pytanie o to, jak wyobraża sobie opiekuna seniora, odpowie, że jest to kobieta w średnim wieku, około 50 lat, zazwyczaj już posiadająca dorosłe lub dorastające dzieci. Stereotyp ten bierze się najpewniej z tego, że w rodzinach wielopokoleniowych dziadkami zajmowały się córki, a nie wnuki. W rzeczywistości średnia wieku opiekunek oraz opiekunów jest dużo niższa i pracę w tym zawodzie rozpoczynają ludzie mający około 30-stki – pracą często zainteresowane są osoby, które jeszcze nie założyły własnych rodzin. Tak jak w przypadku płci, stereotyp ten jest dość krzywdzący dla opiekunów, ponieważ ponownie – to nie wiek decyduje o jakości pracy, lecz indywidualne predyspozycje oraz zapał.
Kolejnym, niestety wciąż dość mocno zakorzenionym stereotypem na temat pracy opiekunów, jest przekonanie, że są oni de facto służącymi seniorów, a ich zadaniem jest wykonywanie wszelkich poleceń. To oczywiście nieprawda. Sam termin „opiekun” wskazuje, jakie są zadania osoby wykonującej ten zawód – wszystkie koncentrują się na wsparciu seniora w czynnościach, których on sam nie jest w stanie wykonać, a także troska o jego zdrowie. Zakres wykonywanych obowiązków jest przed przyjęciem zlecenia szczegółowo omawiany z koordynatorem i uregulowany umową podpisywaną przez opiekunkę lub opiekuna seniora – należą do nich między innymi przygotowywanie posiłków zgodnych z dietą czy pomoc w codziennej toalecie. Ani podopieczny, ani jego rodzina nie mają prawa żądać od opiekuna wykonywania zadań, które wykraczają poza ustalony zakres. Nasza agencja dużą wagę przykłada do tego, aby nie dochodziło do sytuacji, w których zleceniodawca wykorzystuje opiekunów w sposób niezgodny z ustaleniami, umową oraz obowiązującymi przepisami.
Dość powszechne jest przekonanie, że opieki nad osobami starszymi podejmują się osoby, które posiadają już pewne doświadczenie zawodowe w tej dziedzinie – na przykład byłe pielęgniarki bądź fizjoterapeuci. Chociaż faktycznie wykształcenie związane z medycyną może być istotnym atutem i stanowić przepustkę do lepszym zleceń, to nie jest niezbędne do podjęcia zatrudnienia. Liczą się przede wszystkim praktyczne umiejętności w zajmowaniu się osobami starszymi i często schorowanymi, a także indywidualne predyspozycje – cierpliwość, komunikatywność, empatia – których nie można nauczyć się w szkole medycznej. W procesie rekrutacyjnym brany jest pod uwagę przede wszystkim przebieg pracy oraz posiadane referencje, wykształcenie czy odbyte specjalistyczne kursy są traktowane wyłączenie jako dodatek. Na marginesie warto dodać, że opiekun nie jest personelem medycznym, a zatem nie jest uprawniony do wykonywania czynności takich jak robienie zastrzyków czy aplikowanie leków.
Niektóre osoby wyrażają współczucie wobec opiekunów decydujących się na pracę z seniorami. Dlaczego? Ponieważ są przekonane, że w pracy tej nie ma miejsca na odpoczynek czy choćby prywatność. Winne jest tutaj dość nieprecyzyjne określenie „opieka całodobowa”. Sugeruje ono, że faktycznie opiekun na zleceniu ma obowiązek pozostać czujnym przez pełną dobę i reagować na każdą potrzebę swojego podopiecznego. Nie jest to do końca prawda. Faktycznie opiekun musi podjąć pewne działania już po zakończeniu swojego dnia pracy (np. w sytuacji, kiedy jego podopieczny wymaga pilnej pomocy lekarskiej), jednak termin „opieka całodobowa” dotyczy przede wszystkim tego, że na czas trwania zlecenia opiekun mieszka w domu swego podopiecznego. W zawartej umowie ma on jednak zagwarantowany czas na odpoczynek oraz czas wolny, który może spędzić w dowolny sposób.
Opieka nad osobami starszymi, szczególnie tymi, które ze względu na swój zaawansowany wiek lub choroby nie są w stanie poruszać się o własnych siłach, kojarzy się powszechnie z ogromnym wysiłkiem fizycznej. Stąd bierze się przekonanie, że opiekunowie muszą dysponować dużą siłą i kondycją, a w przeciwnym wypadku każdego dnia będą się męczyć i płacić za pracę własnym zdrowiem. Nie jest to do końca prawda. Faktycznie, dobra kondycja fizyczna i sprawność znacznie ułatwi wykonywanie codziennych obowiązków, takich jak mycie podopiecznego czy robienie zakupów mimo to nie jest tak, że opiekun będzie każdego dnia męczył się jak osoby wykonujące bardzo ciężkie prace fizyczne.
Opiekunowie planujący podjąć pracę w Niemczech, powinni znać język niemiecki w stopniu co najmniej komunikatywnym – w przypadku lepiej płatnych zleceń wymagana jest znajomość języka na poziomie dobrym. Dlatego nie jest prawdziwe – również dość powszechne – przekonanie, że opieka na seniorami jest pracą porównywalną do popularnych zleceń sezonowych, w których można sobie poradzić nie znając ani słowa w lokalnym języku. Opiekun powinien być w pełni przygotowany na to, że będzie musiał porozumiewać się zarówno ze swoim podopiecznym, jak i z innymi osobami. Nieznajomość języka w tej branży nie tylko utrudnia wykonywanie obowiązków, ale również może sprowadzić poważne niebezpieczeństwo. Wystarczy wyobrazić sobie sytuację, w której opiekun musi wezwać pogotowie – nie znając języka nie będzie w stanie tego zrobić.
58 551 00 52