Najczęściej występujące objawy udaru mózgu, których rozpoznanie pozwoli na szybką reakcję

Mózg to bez wątpienia najważniejszy organ w ludzkim ciele. Ze względu na swoją skomplikowaną konstrukcję oraz ogrom funkcji jakie wykonuje, jakiekolwiek zaburzenia w jego działaniu mogą mieć katastrofalne skutki dla zdrowia oraz życia. Jednym z takich zaburzeń jest udar, który jest drugą po chorobach serca przyczyną śmierci osób starszych oraz najczęstszą przyczyną niepełnosprawności. Sprawdź, jakie są jego objawy.

Czym jest udar mózgu?

Udar mózgu definiuje się jako występujące nagle i utrzymujące się przez 24 godziny zaburzenie czynności mózgu, do którego dochodzi w wyniku zaburzenia krążenia mózgowego. Zaburzenie to może mieć charakter ogniskowy (obejmować jedynie określone obszary mózgu) lub uogólniony (obejmować cały mózg). Choć dotyka on osób młodszych, a nawet dzieci, zdecydowanie najbardziej narażone są na niego osoby po 65 roku życia. Szacuje się, że każdego roku około 70 tysięcy Polaków doświadcza udaru. Dla dużej części z poszkodowanych kończy się on śmiercią, dla innych – niepełnosprawnością o różnym nasileniu. Stosunkowo rzadko zdarza się, by udar nie niósł ze sobą żadnych poważniejszych konsekwencji zdrowotnych.

Jakie są rodzaje udaru?

W zależności od charakteru zaburzenia krążenia mózgowego wyróżniamy:

• Udar niedokrwienny – występuje kiedy do mózgu przestaje dopływać krew. Powoduje to odcięcie dostawy tlenu oraz substancji odżywczych. Ten typ udaru spotykany jest najczęściej, stanowi aż 85% wszystkich przypadków. Spowodowany może być m.in. przez występujący w przebiegu miażdżycy zakrzep dużej tętnicy oraz przez uszkodzenie tętniczek, spowodowane nadciśnieniem lub cukrzycą.
• Udar krwotoczny – nazywany jest często wylewem. W tym przypadku krew wydostająca się z uszkodzonego naczynia krwionośnego zaczyna niszczyć tkankę nerwową. W zależności od miejsca jego wystąpienia, wyróżniamy krwotok śródmózgowy oraz podpajęczynówkowy. Ten rodzaj udaru jest trudny w leczeniu i częściej kończy się śmiercią pacjenta, niż w przypadku innych udarów.
• Miniudar – jest przejściowym, krótkotrwałym stanem niedokrwiennym, w przypadku którego objawy ustępują w ciągu doby. U 20% pacjentów miniudar poprzedzał wystąpienie udaru niedokrwiennego lub krwotocznego, dlatego miniudaru nie należy ignorować.

Jakie mogą być przyczyny udaru?

Podobnie jak w przypadku zawału, do udaru dochodzi w wyniku zmian miażdżycowo-zakrzepowych w naczyniach krwionośnych. Te z kolei mogą być następstwem dolegliwości takich jak cukrzyca, nadciśnienie tętnicze czy migotanie przedsionków. Do udaru może dojść również w wyniku wad serca i zaburzenia krzepnięcia krwi. Osoby starsze są szczególnie narażone na występowanie podobnych schorzeń, dlatego tak ważne jest, żeby w zaawansowanym wieku dbać o utrzymanie układu krwionośnego w dobrej kondycji. Przede wszystkim należy stosować odpowiednią, zbilansować dietę, utrzymywać aktywność fizyczną na odpowiednim poziomie oraz unikać używek, takich jak palenie papierosów czy alkohol.

Jakie są objawy udaru?

Udar to stan stwarzający bardzo poważne zagrożenie dla zdrowia oraz życia dotkniętej nim osoby. Dlatego opiekun seniora powinien być świadomy, jakie objawy mogą świadczyć o tym, że jego podopieczny właśnie doznał udaru. Najczęściej są to:

• zaburzenie czucia po jednej stronie ciała,
• porażenie połowiczne – jedna lub obie kończyny po jednej stronie ciała drętwieją, stają się osłabione, poruszają się w nieskoordynowany sposób,
• nagłe wykrzywienie twarzy pacjenta, opadanie jednego z kącików ust,
• gwałtowne osłabienie,
• zawroty głowy, nudności, niekiedy wymioty,
• zaburzenie widzenia – wrażenie wirowania, podwójne widzenie, utrata połowy pola widzenia,
• zaburzenie mowy – utrata zdolności do mówienia, niezrozumiała mowa, niekiedy również trudność ze zrozumieniem innych.

Należy ponadto pamiętać, że gwałtownie występujący i bardzo silny ból głowy to jeden z pierwszych objawów nadchodzącego wylewu.

Co zrobić w przypadku udaru?

Od chwili wystąpienia pierwszych objawów udaru liczy się każda minuta – im szybciej zostanie wdrożone odpowiednie leczenie, tym większe szanse na znacznie ograniczenie lub całkowite odwrócenie jego skutków. Dlatego po zaobserwowaniu niepokojących objawów należy jak najszybciej wezwać pogotowie ratunkowe. W oczekiwaniu na ambulans należy ułożyć poszkodowanego w komfortowej pozycji, nie podawać jedzenia ani płynów. W sytuacji, kiedy poszkodowany traci przytomność, konieczne jest ułożenie go w pozycji bocznej ustalonej. Jeśli w wyniku udaru doszło do zatrzymania krążenia, należy niezwłocznie przystąpić do resuscytacji.