Najpopularniejsze i najbezpieczniejsze aktywności fizyczne dla seniorów

Sport to zdrowie – to przysłowie równie znane, co bardzo mylące. Nie wystarczy bowiem uprawiać aktywność fizyczną, by zachować zdrowie. Wręcz przeciwnie, sport uprawiany intensywnie, ale nierozsądnie, może przynieść dużo więcej szkód, niż pożytku. Jest to szczególnie znaczące w przypadku osób starszych, które ze względu na swój wiek i kondycję są bardziej narażone na różnego rodzaju urazy. Dlatego tak ważny jest dobór aktywności do ich możliwości.

Dlaczego seniorzy powinni uprawiać sport?

Ruch pełni bardzo ważną funkcję w życiu każdego człowieka. Wpływa na sprawność i wytrzymałość układu mięśniowego i kostnego, a także wydajność układu krążenia, odpornościowego, oddechowego i innych. Odpowiednia dawka regularnego ruchu dostosowanego do indywidualnych potrzeb człowieka pozwala utrzymać maszynę, nazywaną ludzkim organizmem w dobrym zdrowiu i drastycznie zmniejsza ryzyko wystąpienia różnego rodzaju dolegliwości. Brak ruchu lub zbyt mała jego ilość ma działanie odwrotne i może nieść wiele bardzo poważnych konsekwencji zdrowotnych. Od wad postawy, przez problemy z krążeniem, kończąc na otyłości i cukrzycy. Zapotrzebowanie na aktywność fizyczną nie znika wraz z wiekiem. Seniorzy, choć z różnych powodów nie są tak samo sprawni, jak młodzież, również powinni zażywać codziennej dawki ruchu. Bardzo ważne jest, aby aktywność była połączona z odpowiednią dietą oraz nawykami. Tylko wtedy może ona pozytywnie wpłynąć na kondycję starszej osoby, stać się elementem skutecznej profilaktyki schorzeń, zapobiegać rozwojowi chorób i łagodzić ich objawy.

Jaką aktywność fizyczną wybrać dla seniora?

Aby aktywność fizyczna przyniosła pożytek, a nie szkody dla zdrowia, musi być dostosowana do ich możliwości. Senior, który nigdy nie uprawiał żadnego sportu i cierpi na różnego rodzaju dolegliwości ograniczające jego zdolność ruchu nie będzie w stanie sprostać bardziej wymagającym aktywnościom. Niemniej można wyróżnić kilka rodzajów aktywności uniwersalnych, które są niewymagające, a jednocześnie wszechstronnie wpływają na poprawę zdrowia. Podstawą jest tutaj zwykły spacer, który angażuje dużą część partii mięśniowych nóg, torsu i pleców, a także pobudza układ krwionośny i oddechowy. Już kilkunastominutowa przechadzka powoduje poprawę ukrwienia i dotlenienia organizmu, co ma korzystny wpływ na jego odporność. Spacery to zalecana aktywność fizyczna dla praktycznie każdego seniora, który jest w stanie chodzić o własnych siłach – ich intensywność, prędkość marszu oraz pokonywane dystanse powinny być ściśle uzależnione od możliwości seniora.

Nordic walking, czyli spacer dla zaawansowanych

Seniorzy, dla których zwykłe, nawet bardzo intensywne spacery to za mało, powinni zainteresować się nordic walkingiem, który w ostatnich latach zyskał ogromną popularność. Na czym polega nordic walking? W dużym skrócie to marsz, podczas którego wykorzystuje się specjalne długie kije, służące do rytmicznego odpychania się od ziemi. W trakcie marszu aktywne są więc nie tylko nogi i kręgosłup, ale również ramiona – dzięki temu praca układu krążenia i oddechowego są jeszcze bardziej wydajne, a przy okazji rozwija się siła i wytrzymałość ramion, mięśni klatki piersiowej oraz brzucha. Kije przekazują część ciężaru ciała na ręce, co pozwala odciążyć stawy i zredukować nacisk na plecach czy biodrach. Z tego powodu nordic walking bardzo często zalecany jest osobom starszym. Aby treningi przynosiły pożądany skutek należy je jednak wykonywać odpowiednią techniką. Dlatego warto zaczynać przygodę z nordic walkingiem pod okiem instruktora. Ważny jest również dobór kijków.

Gimnastyka dla poprawy ogólnej sprawności

Gimnastyką nazywany zestawy ćwiczeń wykonywanych zazwyczaj bez dodatkowego obciążenia, które ogólnie stymulują określone partie ciała. Regularnie uprawiana, gimnastyka znacznie poprawia mobilność, koordynację oraz wytrzymałość stawów i mięśni. Bardzo często gimnastyka stosowana jest wraz z innymi dziedzinami aktywności jako ich uzupełnienie – jeśli osoba starsza uprawia piesze wędrówki, nordic walking lub inne, bardziej zaawansowane dyscypliny sportu (np. tenis), gimnastyka pozwoli wzmocnić ciało i zapobiegać poważnym kontuzjom. Może być również stosowana jako aktywność sama w sobie, przydatna między innymi w walce z nadwagą oraz schorzeniami kręgosłupa.

Korzyści z gimnastyki wodnej

Zupełnie innym rozwiązaniem jest gimnastyka wodna, znana również jako aqua fitness. To nic innego jak specjalne ćwiczenia, które wykonuje się w basenie. Dlaczego warto zainteresować seniora taką aktywnością? Ponieważ z jednej strony ćwiczenia bardzo skuteczne, z drugiej zaś bezpieczne. Podczas ich wykonywania woda stawia opór, co wymusza zwiększony wysiłek mięśni i pobudza układ krążenia i oddychania. Z drugiej strony dzięki sile wyporu stawy ciała są obciążone w dużo mniejszym stopniu, niż podczas zwykłych ćwiczeń. Innym pomysłem jest aqua jogging, czyli bieg podczas głębokiego zanurzenia w wodzie po dnie basenu. Podczas treningu senior wykonuje również inne, proste ćwiczenia. Niezależnie od formy aktywności zajęcia w wodzie zaliczane uważane są za wszechstronnie rozwijające – poprawiają nie tylko siłę i wytrzymałość mięśni, ale również korzystnie wpływają na wydolność całego organizmu. Są idealnym rozwiązaniem dla seniorów, którzy doświadczają problemów z kręgosłupem lub cierpią na schorzenia ograniczające ich możliwości ruchowe i uniemożliwiające podjęcia innej aktywności. Należy jednak pamiętać, że aqua fitness oraz aqua jogging powinny być uprawiane wyłącznie pod okiem wykwalifikowanego instruktora.

Jak jest rola opiekuna w aktywności sportowej seniora?

Opiekun seniora odgrywa bardzo istotną rolę w codziennej aktywności fizycznej starszej osoby. Jest nie tylko towarzyszem ale również swego rodzaju trenerem. Kontroluje, czy dane ćwiczenia są wykonywane w odpowiedni sposób, dba o bezpieczeństwo treningu, a także dostarcza motywacji niezbędnej do tego, by senior z entuzjazmem podchodził do sportu. Jednocześnie opiekun powinien ściśle dbać o zalecenia lekarza oraz – jeśli istnieje taka potrzeba – wykwalifikowanego instruktora. Należy pamiętać, by dana aktywność nie wymagała nadmiernego wysiłku, gdyż w takie sytuacji może prowadzić do poważnego pogorszenia stanu zdrowia seniora.