Jesień to piękna pora roku. Co zrobić by krótsze i chłodne dni nie wywołały u nas i naszych podopiecznych jesiennej chandry? Jak poradzić sobie ze spadkiem nastroju?
Podobnie jak w przypadku wielu innych dolegliwości, kluczową bronią w walce z jesienną chandrą jest dostosowana do warunków, zbilansowana i dostarczająca niezbędnych substancji odżywczych dieta. Przede wszystkim należy zadbać o zapewnienie organizmowi odpowiedniej ilości witaminy C, która w dużym stopniu wpływa na wzmacnianie osłabionej odporności. Dużo jej znajdziemy między innymi w owocach dzikiej róży, czarnej porzeczce, pietruszce, papryce i jarmużu – wbrew obiegowej opinii cytrusy nie są w nią zbyt bogate. Ponadto w diecie jesienno-zimowej nie powinno zabraknąć między innymi:
Odpowiednio skomponowany jadłospis wpłynie na wzmocnienie organizmu w trudnym okresie, zmniejszy ryzyko infekcji i da siłę do codziennych aktywności. Należy pamiętać, by dietę na jesień w każdym przypadku konsultować z lekarzem. Przykładowo dieta bogata w produkty pełnoziarniste nie jest zalecana osobom cierpiącym na problemy jelitowe, gdyż zawierają one podrażniający błonnik.
Ruch, aktywność fizyczna są doskonałym sposobem radzenia sobie z jesienną chandrą. Dlaczego? Ponieważ wysiłek pobudza produkcję endorfin – hormonów łagodzących ból oraz stres. To właśnie dlatego endorfiny nazywane się powszechnie „hormonami szczęścia”. Ich zwiększona ilość w krwioobiegu wywołuje stan lekkiej euforii, dlatego nawet mimo zmęczenia sportowcy po treningach mają zazwyczaj lepsze humory i są bardziej zmotywowani do dalszego działania. Ponadto ruch pobudza pracę układu krwionośnego i oddechowego, tym samym wzmacnia odporność organizmu i ułatwia utrzymywanie odpowiedniej masy ciała. Aktywność fizyczna powinna być oczywiście dostosowana do warunków osoby starszej, ale już nawet kilkunastominutowe, regularne spacery mogą znacznie przyczynić się do poprawy stanu podopiecznego – tak pod względem zdrowia fizycznego, jak i nastroju. Poza spacerami dobrym rozwiązaniem jest nordic walking (spacer z kijami, który aktywuje większe partie ciała i jest przez to intensywniejszym treningiem niż zwykły spacer), a także gimnastyka w wodzie (woda stawia opór mięśniom i zmusza do intensywniejszej pracy, a jednocześnie zmniejsza obciążenie dla stawów).
Światło słoneczne odgrywa bardzo istotną rolę dla sprawnego funkcjonowania organizmu ludzkiego. Przede wszystkim pobudza ono produkcję witaminy D, która jest odpowiedzialna za wchłanianie wapnia – niedobory tej witaminy mogą przyczyniać się do rozwoju osteoporozy i innych schorzeń układu kostnego. Światło wpływa również na gospodarkę hormonalną, między innymi reguluje produkcję melatoniny, czyli tzw. hormonu snu. Melatonina syntezuje się, kiedy organizm nie jest wystawiony na działanie światła – to dlatego w czasie szarych, krótkich dni odczuwalne jest zmęczenie i senność. Aby zapobiegać tym stanom warto korzystać z każdej możliwej okazji do zażycia promieni słonecznych na świeżym powietrzu. Jeśli senior musi przebywać w domu i nie może wychodzić, należy zadbać o tym, by nawet w pokoju miał dostateczny dostęp do naturalnego światła. Dobrym rozwiązaniem są specjalne lampy, generujące światło podobne do światła słonecznego, jednak przed zastosowaniem ich warto zasięgnąć rady lekarza.
Jesienna chandra to stan, w którym nie ma się wielkiej ochoty na jakiekolwiek aktywności, szczególnie te wymagające skupienia i kreatywności. Niemniej warto zachęcać seniora do różnych zajęć, które urozmaicą dzień – jeśli starsza osoba się przełamie, przyjemność płynąca z tego co robi zachęci ją do dalszego działania. Wybór zajęć idealnych na szare, jesienne popołudnie jest szeroki – zaczynając od czytania książek, kończąc na układaniu puzzli czy szydełkowaniu. Poza hobby warto również pamiętać o kontaktach towarzyskich – spotkania z rodziną czy znajomymi z pewnością pomogą zapomnieć o chandrze.
Jesienna chandra powszechnie mylona jest z depresją – nic dziwnego, ponieważ obu dolegliwościom towarzyszą podobne objawy. Nie należy jednak zapominać, że depresja to poważne schorzenie psychiczne, które – jeśli nie podejmie się żadnych działań w kierunku jego leczenia – może prowadzić nawet do śmierci pacjenta. Tym, co odróżnia chorobę afektywną sezonową od depresji, jest przede wszystkim jej czasowość. Przykre symptomy chandry stosunkowo szybko ustępują i przy odrobinie wysiłku można skutecznie je złagodzić, poprawiając seniorowi humor. Depresja utrzymuje się dłużej, nie jest zależna od pór roku i nie poddaje się terapii przy pomocy diety, ćwiczeń czy rozrywek. Dlatego opiekun seniora powinien bardzo uważnie obserwować zachowanie podopiecznego i jeśli zauważy niepokojące, utrzymujące się przed długi czas objawy, jak najszybciej zgłosić to lekarzowi.
58 551 00 52