W mowie potocznej „przeziębienie” i „grypa” często używane są jako synonimy. W rzeczywistości są to dwie odrębne jednostki chorobowe, która wymagają odmiennego podejścia w leczeniu. To ważne, ponieważ dla osób o niższej odporności organizmu – na przykład seniorów – grypa może stanowić poważne zagrożenie. Dlatego kluczowe jest trafne rozpoznanie objawów choroby i konsultowanie się z lekarzem.
Opisane w poniższym artykule objawy towarzyszące przeziębieniu i grypie mogą świadczyć również o zakażeniu wirusem SARS-Cov-2, odpowiedzialnym za rozwój COVID-19. To ostra choroba układu oddechowego, która jest szczególnie niebezpieczna dla osób starszych. Z tego powodu jakiekolwiek dolegliwości mogące sugerować przeziębienie lub grypę należy jak najszybciej zgłaszać i konsultować z lekarzem – ignorowanie pierwszych sygnałów choroby i zbyt późne podjęcie działania może przyczynić się do nasilania choroby i bardzo ciężkiego jej choroby, a w konsekwencji nawet śmierci. Aby wykluczyć zakażenie, powinno wykonać się testy na obecność wirusa.
W fakcie, że przeziębienie i grypa są ze sobą powszechnie mylone nie ma nic dziwnego, bowiem dają one dość podobne objawy. Ich przebieg również opiera się na bardzo podobnym schemacie. W obu przypadkach mamy ponadto do czynienia z chorobami leczonymi objawowo – to oznacza, że nie ma skutecznego lekarstwa na nie, a jedyne co można zrobić, to próbować łagodzić objawy w czasie, kiedy organizm pracuje nad zwalczeniem infekcji. Zarówno przeziębienie jak i grypa to choroby wywoływane przez wirusy – za wystąpienie przeziębienia odpowiedzialne są wirusy RH, adenowirusy oraz rhinowirusy. W przypadku grypy sprawcą są wirusy podtypów H1N1 i H3N2. Wszystkie one przenoszą się drogą kropelkową – tzn. są wchłaniane przez nos i usta – a największe zagrożenie stanowią w sezonie jesienno-zimowym.
Choć na pierwszy rzut oka przebieg przeziębienia i grypy są takie same, to istnieje między nimi kilka bardzo istotnych różnic – wiele osób ich nie zna, ponieważ przyjmuje, że przeziębienie i grypa to to samo. Warto wiedzieć jakie to różnice, by móc jak najszybciej podjąć odpowiednie kroki w kierunku wyleczenia chorego. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na to, jak rozwija się choroba. W przypadku przeziębienia jej rozwój jest dość wolny, od wystąpienia pierwszych objawów do ujawnienia się kolejnych mogą minąć nawet dwa dni. Z tego powodu przeziębienie można łatwo wziąć za chwilowy spadek formy. Grypa z kolei rozwija się bardzo szybko, pierwsze objawy atakują gwałtownie i mogą dosłownie zwalić chorego z nóg.
Pierwszym objawem grypy jest zazwyczaj gorączka, która w przypadku przeziębienia występuje raczej rzadko. Należy pamiętać, że podwyższona temperatura ciała nie oznacza, że chory doświadcza gorączki – wynik na termometrze między 37 a 38 stopni oznacza zaledwie stan podgorączkowy, z gorączką zaś mamy do czynienia kiedy temperatura przekracza 38 stopni. Do typowych objawów grypy należy zaliczyć również:
Katar, kichanie oraz ból gardła wbrew pozorom występuje rzadko, są one za to charakterystyczne dla przeziębienia. Osłabienie organizmu i doświadczane bóle – o ile występują – są ponadto w przypadku przeziębienia raczej słabe. Wspólnym objawem dla obu chorób jest kaszel.
Mówi się, że grypa leczona trwa siedem dni, nieleczona tydzień. W rzeczywistości może ona potrwać nawet dwukrotnie dłużej. Przeziębienie pod tym względem jest dużo łagodniejsze, ponieważ do ustąpienia objawów choroby dochodzi zazwyczaj po kilku dniach.
Nieznajomość różnic między grypą a przeziębieniem często prowadzi do lekceważenia objawów pierwszej z chorób. W przypadku osób starszych może mieć ona jednak bardzo dramatyczne konsekwencje – silniejsze objawy, dłuższy przebieg – i prowadzić do wielu poważnych komplikacji medycznych, a nawet zgony. Wynika to z faktu, że układ odpornościowy seniorów jest słabszy. Z tego samego powodu seniorzy są dużo bardziej narażeni na zarażenie się grypą, niż osoby młodsze. Do grupy szczególnie zagrożonej należą m.in. seniorzy cierpiący na choroby serca, płuc, wątroby oraz cukrzycę i astmę. Co powinien zrobić opiekun osoby starszej kiedy rozpozna u swego podopiecznego grypę? W pierwszej kolejności zgłosić się do lekarza, który wyda szczegółowe zalecenia. Leczenie grypy, jak wspomnieliśmy, polega przede wszystkim na zwalczaniu objawów. Chory powinien:
Ponadto ważne jest, żeby chory został odizolowany od innych osób, by nie zarażać ich i nie pogarszać swego własnego stanu.
Najskuteczniejszą metodą ochrony przed grypą oraz przeziębieniem jest działanie profilaktycznie – stosowanie odpowiedniej diety, suplementowanie (jeśli jest to konieczne) witamin oraz prowadzenie aktywności fizycznej, która wzmacnia organizm. W sezonie jesienno-zimowym, kiedy ryzyko zarażenia jest największe, warto ograniczyć kontakt seniora ze światem zewnętrznym. Warto również rozważyć szczepienia ochronne – te powinny jednak być stosowane po skonsultowaniu z lekarzem.